18 Haziran 2015 Perşembe 20:58

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI: "İŞÇİ PARTİSİNE HAK İHLALİ YAPILMIŞTIR"

2011 yılında İşçi Partisi ve Aydınlık Gazetesi'ndeki gözaltıları protesto etmek için ABD Büyükelçiliği önündeki eylemde gözaltına alınan 23 kişi hakkında hapis kararı çıktı. Bu karara itiraz eden Osman Erbil'in başvusu Anayasa Mahkemesi'nde görüşüldü ve “hak ihlali” kararı verdi...

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI: "İŞÇİ PARTİSİNE HAK İHLALİ YAPILMIŞTIR"

İşçi Partililere hapis kararı Anayasa Mahkemesi'nde görüşüldü

AYM, ABD Büyükelçiliği önünde eylem yaptıkları gerekçesiyle hapis cezası verilen Öncü Gençlik ve TGB üyelerinin haklarının ihlal edildiğine karar verdi. Kararda, “Polisin, gerekli güvenlik önlemlerini alarak makul ve itidalli davranışıyla bu gösteriyi sonlandırması yerine basın açıklaması yapmalarına müsaade etmeden yaklaşık 15 dakika gibi çok kısa bir süre içinde gözaltına almasının demokratik bir toplumda gerekli ve ölçülü olduğu söylenemez” denildi. Anayasa ile güvence altına alınan “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine” hükmedildi.

Ergenekon soruşturması kapsamında 24 Ağustos 2011’de Aydınlık Gazetesi ve Ulusal Kanal ile İşçi Partisi yöneticilerinin gözaltına alınması üzerine Öncü Gençlik ve Türkiye Gençlik Birliği (TGB) üyeleri ABD Büyükelçiliği önünde eylem yapmıştı. Büyükelçiliğin duvarına sprey boya ile “Hesap soracağız”, “İşçi Partisi susmayacak” gibi yazılar yazan 24 genç, izinsiz gösteri yaptıkları gerekçesiyle gözaltına alınmıştı.

“Yasadışı gösteriye katılmak” suçlamasıyla hapis cezası verilen gençler, daha sonra Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuruyu yapan dönemin TGB Ankara İl Başkanı Osman Erbil’in dilekçesini inceleyen AYM, tarihi bir karara imza attı. Barışçıl protesto hakkının engellenmesi, gözaltı uygulaması ve yasadışı gösteriye katılmak suçuyla dava açılmasını hak ihlali olarak değerlendiren AYM, eylemin ölçüsüz bir şekilde sınırlandığı değerlendirmesinde bulundu.

ANAYASA’YA AYKIRI

Hapis cezasının Anayasa’yı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiğini belirten AYM, ifade özgürlüğünün demokratik ve çoğulcu bir toplumdaki öneminin, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı için de geçerli olduğunu belirtti.

Kararın devamında şu ifadelere yer verildi: “Muhalif ve azınlıkta kalan fikirlerin, çoğunluğun fikirleri nazarında kışkırtıcı veya rahatsız edici olması durumunda dahi korunarak güvence altına alınması çoğulculuğun, açık fikirliliğin, hoşgörünün ve demokratik bir toplumun gerekliliğidir. Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı ve ifade özgürlüğü, demokratik toplumunun en temel değerleri arasındadır. Hukukun üstünlüğüne dayalı demokratik bir toplumda, mevcut düzene itiraz eden ve barışçıl yöntemlerle gerçekleştirilmesi savunulan siyasi fikirlerin, toplantı özgürlüğü ve diğer yasal araçlarla kendisini ifade edebilmesi imkânı sunulmalıdır.”

GÖZALTI TOPLANMA HAKKINA MÜDAHALE

“Bir toplantı ve gösteri yürüyüşünün yasadışı olması veya yasalara aykırı olarak düzenlemesi tek başına toplantı veya yürüyüşün barışçıl niteliğini ortadan kaldırmaz” denilen kararda Anayasa’da önceden izin almaksızın barışçıl toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının güvence altına alındığı vurgulandı. Kararda “Barışçıl amaçlarla bir araya gelmiş kalabalıkların toplantı hakkını kullanırken kamu düzeni açısından tehlike oluşturmayan ve şiddet içermeyen davranışlarına devletin sabır ve hoşgörü göstermesi çoğulcu demokrasinin gereğidir. Başvurucunun, protesto amacıyla basın açıklaması yapan grupla birlikte gözaltına alınarak toplantının dağıtılmasının toplanma hakkına yönelik bir müdahale olduğu açıktır. Toplanma hakkının sadece kullanılması sırasında kamu davası sonucunda neticeten beş ay hapis cezasına hükmedilmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi toplanma hakkına yönelik bir müdahale kabul edilmelidir” denildi.

BARIŞÇILSA CEZA VEREMEZSİN

Ulusal Kanal Ankara Haber Müdürü Osman Erbil adına başvuruyu yapan Avukat Esin Özbey de kararın emsal niteliği taşıdığını söyledi. Özbey, barışçıl olduğu sürece “toplantı yapma ve gösteri yürüyüşü düzenlemenin” temel bir hak olduğunun bu kararla ortaya çıktığını belirtti. “Toplantı yapma ve gösteri yürüyüşü düzenlemek, toplu olarak bireylerin ifade özgürlüğü hakkını kullanmaları anlamına gelir” diyen Özbey, “Bu toplantı ve gösteri, 2911 sayılı toplantı ve gösteri yürüyüşü kanunundaki şekil ve şartlara aykırı gibi görünebilir. Ancak AYM, kanuna aykırı olması, onu otomatik olarak suç haline getirmez diyor. ‘Barışçıl niteliği ortadan kalkmamışsa kanuna aykırı olsa bile hakkı ortadan kaldıramazsın’ diyor” açıklamasını yaptı.

YENİDEN YARGILAMA OLACAK

Anayasa Mahkemesi, “hak ihlali” kararını, gençlere hapis cezası veren mahkemeye gönderdi. Avukat Esin Özbey de bu karar üzerine yeniden yargılama başvurusunda bulunacak. Özbey, yeniden yargılamayı yapacak Ankara 23. Asliye Ceza Mahkemesi’nden beraat kararı çıkabileceğini kaydetti.