KKTC Cumhurbaşkanı Erhürman ve GKRY lideri Hristodulidis'in BM Kıbrıs Temsilcisi Cuellar ile yaptıkları üçlü görüşme sonrasında BM’nin yaptığı açıklamada, liderlerin BM Güvenlik Konseyi kararlarında belirtilen çerçevede çözüme bağlılıklarını teyit ettikleri belirtildi.
Kıbrıs Türk lideri Tufan Erhürman ve Kıbrıs Rum lideri Nikos Hristodulides Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar ile gerçekleştirdikleri Perşembe günkü görüşmelerinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarında tarif edilen çözüm çerçevesine bağlılıklarını açıkça yeniden teyit ederek, eski KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar döneminde hâkim olan iki devletli çözüm söyleminden belirgin bir sapmaya işaret etti.
BM Sözcülüğünün açıklamasında, Erhürman ile Hristodulides’in “gerçek amacın, BM Güvenlik Konseyi kararlarında tanımlandığı şekliyle siyasi eşitliğe dayanan bir çözüm olduğunu” birlikte vurguladıkları belirtildi. Bu ifade, uzun yıllardır BM’nin üzerinde uzlaştığı ve federal temelli çözümü tarif eden yerleşik parametrelere açık bir geri dönüş anlamına geliyor. Diplomatik kaynaklar, özellikle Türk tarafı açısından bu söylemin kayda değer bir değişime işaret ettiğini belirtiyor. Erhürman uzun süredir sonuç odaklı ve takvimli bir müzakere modelini savunsa da, iki tarafın yıllar sonra ilk kez ortak açıklamada BM parametrelerini doğrudan sahiplenmesi dikkat çekti.
BM’den yapılan açıklamada Genel Sekreterinin Kişisel Temsilcisi Cuellar’in kolaylaştırıcılığında BM İyi Niyet Misyonu’nda gerçekleşen görüşme “olumlu ve dostane bir atmosferde” geçti. Liderler, güven artırıcı önlemlerin önemli olduğunu ancak siyasi bir çözümün yerini tutamayacağını da belirtti.
Taraflar, yeni geçiş kapılarının açılması, yıllardır bekleyen Hellim/Halloumi dosyasının çözülmesi ve Mia Milia/Haspolat arıtma tesisinden boru hatlarının inşası gibi teknik konularda ilerleme sağlamak için çalışmaları hızlandırma konusunda anlaştı. Mevcut geçiş kapılarında personel artırılmasını ve yoğun kullanılan Agios Dometios/Metehan geçiş noktasındaki yol genişletme çalışmalarını da memnuniyetle karşıladılar.
İki lider, BM’nin “en kısa sürede” düzenlemeyi hedeflediği geniş formatlı (5+1) bir sonraki gayriresmî toplantıya katılma taahhüdünde bulundu. Daha önce bu ay sonundan önce gerçekleşmesinin beklendiği ifade edilen toplantı tarihiyle ilgili bir açıklama yapılmadı.
Görüşme öncesinde Hristodulides ve Erhürman, Kayıp Şahıslar Komitesi’nin (CMP) antropoloji laboratuvarını ziyaret etti ve Komite’nin çalışmalarının siyasetten uzak tutulmasının önemini vurguladı. Olası gömü yerleri hakkında bilgisi olan herkese CMP’ye bilgi verme çağrısında bulunarak gizlilik ilkesinin kesin olarak korunacağını belirttiler.
Rum basınına göre Hristodulides, görüşme sonrasında Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i telefonla bilgilendirdi ve geniş katılımlı toplantının bir an önce gerçekleşmesi gerektiğini yineledi. Ayrıca, Kıbrıs Rum tarafının 2026 AB Konseyi dönem başkanlığı dönemine hazırlanırken Ankara ile gerilimi düşürmeye yönelik bir çerçeve önerisi üzerinde çalıştığı ifade edildi.
BM açıklamasında liderlerin gerektiği kadar sık görüşmeye hazır olduklarını belirtildi ve temsilcilerine düzenli temaslarını sürdürme talimatı verdikleri vurgulandı.
Diplomatik kaynaklar, verilen taahhütlerin somut ilerlemeye dönüşmesinin asıl sınav olacağını vurgularken, BM kararlarına açık dönüş mesajının son yıllardaki tıkanmışlığı aşmak adına güçlü bir işaret olduğuna dikkat çekti.