900 YILLIK STRES BİRİKİMİ

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Jeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Erhan Altunel, Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 10 ilde yıkıma neden olan depremlerin 900 yıllık stres birikimi sonucu olduğunu söyleyerek, “Fay hattında 900 yılda, kayma hızını 6-7 milimetre diye düşünürsek yaklaşık 6 metre bir stres birikimi var. İşte o boşaldığı zaman bu büyük depremi oluşturdu” dedi.

Depremin Doğu Anadolu fay zonunda gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Altunel o bölgede bir önceki en büyük depremin 1114 yılında meydana geldiğini belirterek, “Bu yaşanan büyük bir deprem. 1939 Erzincan depreminden sonraki ülkemizin yaşadığı en büyük deprem. Bu tür büyük depremler gerçekleştiğinde yaklaşık 300 bin kilometrekarelik bir alanda etkili olurlar ve orada hasara neden olurlar. Adıyaman'ın Gölbaşı ilçesi ile Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi arasında en son bu büyüklükteki bir deprem 1114 yılında meydan gelmiş. Dolayısıyla son 900 yıldır fayın bu kesimi üzerinde önemli bir deprem meydana gelmemiş. Benzer şekilde biraz daha güneybatıya gittiğimizde, Türkoğlu civarında yaptığımız araştırmalar gösteriyor ki, burada en son hasar verici deprem 1513 yılında meydana gelmiş. Yani günümüzden yaklaşık 500 yıl önce. Tektonik bloklar zıt yönde hareket ediyorlar. Bu hareketin yıllık hızı yaklaşık 6-7 milimetre civarındadır. Dolayısı ile yılda 5-7 milimetrelik bir hareket bu fay zonu üzerinde stres birikimine neden oluyor. Bu tür stresler fay üzerinde birikir ve ne zaman ki kayanın dayanımı onu taşıyamaz hale gelir, o zaman kaya kırılır ve deprem meydana gelir.

Burada da son 900 yılda, kayma hızını 6-7 milimetre diye düşünürsek yaklaşık 6 metre bir stres birikimi var. İşte o boşaldığı zaman bu büyük depremi oluşturdu” ifadelerini kullandı.

'BU DEPREM MARMARA FAYINI ETKİLEMEZ'

Kahramanmaraş merkezli depremin, olası Marmara depremini tetiklemeyeceğini vurgulayan Prof. Dr. Altunel, “Meydan gelen bir büyük depremin başka fayları tetikleyebilmesi için o faylara komşu olması gerekiyor. Burada, Doğu Anadolu fayında olan bir depremin Marmara Denizi'nde gerçekleşecek bir depremi veya Kuzey Anadolu fayının başka kesimlerinde oluşabilecek bir depremi tetikleme şansı yok” diye konuştu.

CNN Türk