YENİ NESİL KÜTÜPHANELER

Kitaplar, bilginin kapısını açan anahtarlardır. Kitapsız bir dünya düşünülemez. Teknolojinin kanatlanıp uçtuğu günümüzde bilişim, interaktif ulaşımla birkaç yıldır göz ardı edilmiş olsa da kitap günümüzde saygınlığını arttırarak, okunmaya devam ediyor.    

Söz uçar, yazı kalır emsali internet portallarında yaşanacak bir çöküşle bilginin kayıp olacağı, internete yüklenen her verinin doğru bilgiyi yansıtmayışı, yayınların elle tutulur halinin verdiği güven, kitapları, dolayısıyla da kütüphaneleri baş tacı etmemizin en önemli sebeplerini oluşturuyor.

İlber Ortaylı’nın konuyla ilgili çok sevdiğim güzel bir cümlesi var; “Kütüphane nedir? Beşeriyetin hafızasıdır.” der.  Doğrudur. Geçmişe ışık tutan “Kütüphane” kelimesi, Farsça ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) kelimelerinden türemiştir. “Kitapların Evi” demektir. Doğru bilginin toplandığı, depolandığı, kitlelere ulaştırıldığı bilim, ilim yuvalarıdır. Toplumsal gereksinimleri karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunarak zincir bir işlev görür.

Kütüphane kurulumu Uygurlar döneminde başlar. İlhanlılardan Büyük Selçuklu İmparatorluğu’na Anadolu Selçukluları ve Osmanlı İmparatorluğu’yla devam eden Vakıf Kütüphane Kurma geleneği; tekke ve saray kütüphaneleriyle ülke kültürüne hizmete devam eder.

II. Selim’in eşi Nurbanu Sultan’ın İstanbul’da ilk kütüphaneyi kuran kadın olduğunu biliyor musunuz? 1583’de Valide Sultanlığı döneminde Üsküdar’da Mimar Sinan’a yaptırdığı “Nurbanu Sultan Valide-iAtik Cami ve Külliyesi içinde bir de kütüphane bulunmaktadır. 1884’de devlet eliyle kurulan ilk kütüphanemiz ise “Beyazıt Devlet Kütüphanesi” o günkü adıyla “Kütüphane-i Umumi Osmani” dir. Ülkemizde ilk uluslararası ölçüde kataloglama işine burada başlanmıştır.

Şimdi yeni nesil kütüphaneler var. İstanbul AKM bünyesinde bilgi merkezi olarak kurgulanan müzik, sanat, mimarlık, tasarım gibi başlıklara odaklanan sanat kütüphanesi favorilerimden. Zengin içeriğiyle, özenli proje tasarımıyla modern ama sıcak kütüphane ortamıyla AKM Kütüphane, bütün sanatseverler için önemli bir araştırma merkezi olma özelliğini taşıyor. İstanbul Atatürk Kültür Merkezi Sanat ve Vitali Hakko Kreatif Endüstriler Kütüphanelerini bünyesinde barındıran; 1074m /tul kitap sergileme alanına sahip AKM Kütüphane'nin alt katı çalışma alanı ve okuma salonu, girişle asma katlardaysa geniş raflarda sıralanmış binlerce kitap bulunuyor.

Beylikdüzü Çağdaş Yaşam Kütüphanesiyse listemde iki numarada yer alıyor. Atatürk Kültür Sanat Merkezi içinde yer alan Yaşar Kemal Kütüphanesi, 125 bin kitapla okurlara hizmet veriyor. Zengin koleksiyon; Atatürk Kitaplığı, Çocuk Kitaplığı, İlk Gençlik Kitaplığı, Braille Koleksiyonu (görme engellilere yönelik kabartma baskı kitaplar), Multimedia Koleksiyonu (Belgesel ve interaktif Eğitim DVD’leri), Türk ve Dünya Klasikleri, Referans Kaynakları, Güncel ve Seçkin Romanlar, Tarih, Psikoloji, Eğitim, Kişisel Gelişim, Sanat, Sosyal Bilimler, Coğrafya, Biyografi-Anı, Bilim ve Teknoloji gibi çeşitli konu başlıkları altında sınıflandırılmış.

Ankara Atatürk Orman Çiftliği’nde yer alan Cumhurbaşkanlığı Külliyesi içindeki Millet Kütüphanesi 125 bin metrekare alana yayılmış bulunuyor. Devasa mimarisiyle göz dolduran bina içinde Gençlik Kütüphanesi, Nasrettin Hoca Çocuk Kütüphanesi, Ses ve Görüntü Kütüphanesi, Süreli yayınlar Salonu, Nadir Eserler Kütüphanesiyle 2500 kişinin aynı anda bilgiye ulaşmasına olanak tanıyor.  

“Kitap Kokusu” diye bir deyim, bir tanım vardır bilirsiniz. Ben bu kokuyu babası kitap-kırtasiye dükkanına sahip biri olarak çok iyi bilirim. Yeni basılmış kitaplar okunup kütüphane raflarında yerlerini aldıklarında zamanın kokusunu taşırlar.

Kitapların ışığında yaşamak farkındalık yaratır. Ne demiş Seneca; “Kitapsız yaşamak kör, sağır, dilsiz yaşamaktır.” Görelim- okuyalım, duyalım ve konuşalım. Kütüphaneler bizim içindir.